Pornoverslaving/(Cyber)seksverslaving

Wat

 

Porno is een verworvenheid van de seksuele revolutie en vormt een uitdrukking van individuele vrijheid. Daarmee behoort porno als zodanig tot de privésfeer en daarin is geen plaats voor een moralistisch vingertje. De verslavende kracht van porno in combinatie met internet, dat dit anoniem en in onbeperkte mate toegankelijk stelt, geeft een krachtige cocktail en verklaart waarom zoektermen als 'porno' en 'seks' razend populair zijn. Maar wat als je wilt stoppen met je pornogewoonten?

Porno kijken blijkt een zeer hardnekkige gewoonte en wie ermee wil breken wordt geconfronteerd met een zekere mate van machteloosheid. Wie ergens mee wil stoppen immers, zij het met roken, antidepressiva, chocola of alcohol, die wil zijn woning gezuiverd hebben van deze verleiding. Vóór de komst van internet kon een collectie videobanden en pornoblaadjes eenvoudigweg gedumpt worden in de vuilcontainer.

Internetporno laat zich niet opruimen en dus blijft het equivalent van sigaretten en antidepressiva noodgedwongen binnen handbereik (door de komst van de smartphone zelfs letterlijk). Vóór de komst van internet bestond er feitelijk geen pornoverslaving. Binnen de hulpverlening werd dit verschijnsel gerekend tot de ruimere noemer 'seksverslaving'. Anno 2014 is het allang een categorie op zichzelf, maar eentje waarvoor weinig maatschappelijke en politieke aandacht bestaat. (Trouw 03/07/2014)

Seksverslaafden zijn echter geen roofdieren of playboys maar gewone, wat sombere mannen. Stiekem zoeken zij troost in porno, prostitueebezoek of overspel. Hun geheim vormt een bom onder hun relatie. Hoe verder, als die bom barst?

"Achter het scherm zit een man. Hij voelt zich somber, lusteloos en dof. Dus wat doet-ie? Porno kijken onder het mom van overwerk, twee uur lang. Totdat zijn vrouw de werkkamer binnenkomt: "Beetje opgeschoten?" Mwah, mompelt de man, terwijl hij haastig zijn laptop dichtklapt. Bijna had ze gezien dat zijn scherm gevuld was met bloot. Van zijn gesurf is hij niet opgeknapt, hij voelt zich zelfs slechter."

“Onlangs heb ik mijn vriend, met wie ik nu twee jaar samenwoon, betrapt toen hij op internet naar porno zat te kijken. Ik heb hem gevraagd hoe dikwijls hij dit deed en hij antwoordde ‘niet zo vaak’, maar ik weet niet zeker of ik dat wel moet geloven.  Nu ben ik hem stiekem aan het observeren als hij op internet zit, en hij zit echt vele uren naar porno te kijken. Wat moet ik daar van denken. Ik mag niet ontevreden zijn over ons seksleven, maar het feit dat hij altijd op internet naar porno zit te kijken, brengt me echt van streek. Houdt hij nog wel genoeg van mij?  Vindt hij me nog aantrekkelijk genoeg?  Ik denk soms dat hij verslaafd is aan het naar porno kijken of maak ik me daar te veel zorgen over en is het normaal dat mannen veel naar porno op internet kijken?”

Hoe vaak?

89% van de mannen en 64% van de vrouwen keken of kijken wel eens naar traditionele pornoboekjes of -video's. Driekwart van de mannen en een ruime helft van de vrouwen doen dat samen met hun partner. Slechts een kleine minderheid maakt hiertegen bezwaar.
Driekwart van de mannen en een kwart van de vrouwen bezoeken gratis pornosites op het internet. 13% van de mannen en 2% van de vrouwen gaan ook naar betalende pornosites. Dat laatste vinden 75%  van de vrouwen en 60% van de mannen onacceptabel. 27%  van de mannen en 16% van de vrouwen doen aan erotisch chatten en bijna evenveel aan erotisch e-mailen. Meer dan 80% van de vrouwen vindt dit onacceptabel, tegenover 54% van de mannen. 15% van de mannen en maar half zoveel vrouwen doen ook aan erotisch webcammen. Dit vinden bijna alle vrouwen onacceptabel, net als twee derde van de mannen. 8% mannen en 5% vrouwen hebben wel eens via internet seksafspraken 'in real life' gemaakt. Dit vindt ook driekwart van de mannen niet kunnen.  (Bron: Psychologie Magazine, september 2008 in De Standaard 27/09/2008)

Porno kijken is redelijk onschuldig. Maar het kan een obsessie worden, die alle andere normale gedrag overstijgt.  Wat deze mannen - hooguit 5 procent van de seksverslaafden is vrouw - gemeen hebben, is dat ze hun gedrag niet kunnen veranderen, ook al hebben ze er last van. Overeenkomst twee: ze liegen en bedriegen om hun seksuele geheim te verbergen. "Ze hebben hun verslaving uit ongelukkigheid, nooit uit pret", zegt Van Zessen als toelichting op zijn boek dat midden oktober 2014 verscheen als vervolg op een eerste boek rond seksverslaving: 'Verder na een seksverslaving. Herstel van vertrouwen en intimiteit'. Zijn cliënten vinden het niet leuk om urenlang filmpjes te kijken en uitvluchten voor hun vrouw te bedenken. Maar ze zitten vast in een vicieuze cirkel: ze voelen zich somber, hebben vaak een laag zelfbeeld en zetten 'de pornomachine' aan om aan zichzelf te ontsnappen. Die roept al gauw minder troost en opwinding op en steeds meer schuld, schaamte en afkeer. Vervelende emoties die deze mannen weer proberen te verdoven met...  Hanteer je een ruimere definitie en reken je er de mensen bij die "een beschaafde, stiekeme, eenzame gewoonte hebben, die moeite hebben met vrijen maar wél porno kijken, terwijl ze liever iets anders doen; dán kan je toch wel over een grote groep pornoverslaafden spreken, aldus Van Zessen. (Trouw 03/10/2014)

Invloed van de media

De media bezit een enorme impact op de sociale constructie van seksualiteit wereldwijd. Televisie, radio en magazines hebben attitudes en gedrag omtrent seksueel denken gemodelleerd. Ze hebben  een nieuwe taal en nieuwe symbolen gecreëerd en promoten nieuwe vormen van seksuele interactie. Internet maakt hier als nieuwe mediatechnologie ook deel van uit. Op het internet zijn wereldwijd miljoenen erotische websites te vinden. Door velen wordt het internet momenteel als belangrijkste sector in de pornografie-industrie aangewezen.  Bij internetseks gaat men internet gebruiken met de bedoeling om seksueel opgewonden te geraken en/of orgasme te krijgen.

 

Internetseks neemt steeds grotere proporties aan. Dat varieert van passief porno kijken tot erotisch chatten, tot rechttoe rechtaan webcamseks. Geen onschuldige hobby, maar virtuele ontrouw die veel relaties kapot maakt. Het zijn vooral mannen die eraan verslaafd geraken.  Dat komt omdat zij de neiging hebben moeilijkheden uit de weg te gaan en op het internet vind je een gemakkelijke, snelle kick. Vaak is het een vlucht. Bovendien ervaren mannen virtuele seks niet als ontrouw. Ze hebben hun partner tenslotte niet fysiek bedrogen. Vrouwen beschouwen dat wel als overspel. Zeker de interactieve porno zoals erotisch chatten of mailen lijkt een bedreiging waar partners het moeilijk mee hebben. Vaak blijft het ook niet virtueel, maar volgen er gauw echte seksafspraakjes. De gevolgen zijn uiteenlopend.

Op allerlei gewone sites staan nu erotische hoekjes waarop je kunt doorklikken. Het is zo gemakkelijk. En er gaat een enorme aanzuigkracht van uit: wie ermee begint, dreigt erin meegesleept te worden. Een man begon met gewone porno en kwam per toeval op kinderporno uit. Hij walgde toen van zichzelf, maar het had ook iets spannends, waardoor hij het bleef doen. Andere mannen staan er 's nachts voor op, of blijven 's avonds uren bezig en geraken nooit meer op tijd in bed. Je hoeft er geen moeite voor te doen, het is vaak gratis - niet altijd - en je hoeft ook niet eerst een praatje te slaan zoals je met je vrouw hoeft te doen. Er zijn ook mannen die via internetseks op zoek gaan naar contacten in real life. Zo bouwen ze een geheim seksleven uit. Voor je het weet zit je te liegen en te bedriegen. Sommige mannen hebben totaal geen interesse meer in seks met hun partner. Of ze fantaseren over pornobeelden terwijl ze met hun partner vrijen. Andere mannen willen hun vrouw ineens meetronen naar een parenclub of stellen steeds extremere sekseisen. Bovendien zorgt porno voor gewenning, waardoor mannen steeds straffere prikkels nodig hebben om opgewonden te raken. 

Hoeveel?

Ongeveer tien procent van bezoekers van pornosites kijkt dwangmatig naar porno en beleeft er geen plezier aan. Mensen met een seksverslaving gaan steeds vaker langs bij een arts of therapeut blijkt uit recent onderzoek.  Het aantal seksverslavingen neemt toe. Onderzoekers verklaren de toename onder meer door de groeiende toegankelijkheid van het internet op allerlei toestellen . Tegenwoordig kunnen we de klok rond porno bekijken en dat op smartphones, tablets en computers. ‘Het probleem wordt onderschat en is vaak fout omschreven’, zegt Solutions-verslavingcounselor Chris Knorrren. ‘’Seksverslaafden zijn niet verslaafd aan de seks maar aan het proces dat voorafgaat. Het proces zorgt voor een roes, te vergelijken met innemen van drug.’

Kijken naar porno op internet op zich niet per definitie verkeerd. Het is zelfs een gebruikelijke mannelijke vrijetijdsbesteding. Bridges, et al. (2003) analyseerden diverse studies. Er bleek hieruit dat één op vier mannen tussen de vijfentwintig en negenveertig regelmatig pornosites bezocht. Andere onderzoekers spreken zelfs over percentages rond de 60%.  Onderzoek van de Rutgers-Nissogroep naar seksueel gedrag in Nederland vertelt ons dat ruim 80% van de mannen en 40% van de vrouwen seksueel getint materiaal op internet bekijkt.  Van de mannen doet 10% wel eens aan internetseks zoals chatten met of zonder gebruik van webcam met vrouwen. Bij de vrouwen gaat het om 6%.

Waarom internetseks?

Internetseks  biedt een aantal voordelen: het is laagdrempelig, visueel, bevordert communicatie en biedt ruimte voor experiment. Pornografie vormt een groot en misschien wel het grootste aandeel binnen het aanbod aan seksueel expliciete mogelijkheden op het internet. (Hodge,L.  2010)
Internetseks is gemakkelijk toegankelijk, is meestal gratis en men kan het in alle discretie en intimiteit bekijken op de eigen computer zonder dat iemand daar iets van merkt.  Meestal is het vrij onschuldig. Het kan op je eigen computer zonder dat iemand het weet. Je hoeft er niet voor de straat op, het kan anoniem, je hoeft niemand in de ogen te kijken, niet sociaal vaardig te zijn of er goed uit te zien. Je loopt geen kans op soa op, het is goedkoop en het levert snel iets op zonder dat er eisen aan je worden gesteld. (Van Rijsingen, 2008)

Partners van?

Bridges ontdekte dat de meeste vrouwen er niet mee zaten dat hun partner naar porno keek, sommigen deden het ook zelf, maar tussen 25% en 33% was er toch overstuur door.  Deze vrouwen hadden het gevoel dat hun man hun ontrouw was geweest door naar pornosites te surfen.  De meeste vrouwen hadden er niet zozeer problemen mee dat hun partner naar porno keek, maar vreesden dat ze zelf de vergelijking met de mooie dames op internet niet konden doorstaan of dat hun partner geen interesse meer in hen zou hebben of dat ze zelf niet meer begeerlijk waren door het vele porno kijken.  Ze maakten zich zorgen omdat hun partner porno gebruikte omdat hij hun seksleven onbevredigend vond.   Bridges  veronderstelde dat de meeste mannen naar porno kijken, omdat het er nu eenmaal heel gemakkelijk is. Waarschijnlijk zegt het niets over hoe ze denken over hun partner of de relatie. Ze zijn vooral gesteld op visuele prikkeling.  Er zijn trouwens ook vrouwen die naar porno op internet kijken. Men spreekt over de zogenaamde porna, omdat die meer vrouwvriendelijk zou zijn, maar in de praktijk is er vaak niet zoveel verschil.
In het Rutgers-Nisso onderzoek vindt driekwart van de vrouwen en 69% van de mannen het onacceptabel als hun partner betaalde pornosites bezoekt.  Gratis pornosites bezoeken oordeelde 28% van de vrouwen en 11% van de mannen storend.  Erotisch chatten en erotisch e-mailen was  voor bijna de meerderheid onacceptabel. (Van Rijsingen,2008)

Risico’s

Waar pornobezoek op zich voor sommigen al storend is,  liggen er nog andere, grotere risico’s op de loer.  Bezoeken van internetporno kan een zulkdanige zuigkracht  uitoefenen naar meer en anders , dat het onbeheersbaar wordt. De Rutger-Nisso enquête toonde aan dat één op de 20 mannen zoveel behoefte aan seks heeft,  dat hij er zelf last van heeft, bij de vrouwen gaat het om één op 66 vrouwen.
Zware gebruikers van pornografie rapporteren meer opwinding bij zowel softe als harde pornografische fragmenten dan lichte gebruikers toont Nederlands onlineonderzoek onder 745 Nederlandse mannen met een leeftijd van 18 en ouder aan.  Volgens de studie zijn er sterke  aanwijzingen dat zware gebruikers van online pornografie toleranter zijn voor hard pornografisch materiaal dan lichte gebruikers. Ze zijn ook gevoeliger voor seksuele prikkels: hun lust om met pornografie bezig te zijn wordt sneller getriggerd, ze worden door meer seksuele stimuli afgeleid en het gebruik van online pornografie heeft voor hen meer het karakter van een (dwangmatige) gewoonte gekregen. M.a.w. er treedt tolerantie op bij zware gebruikers van pornografie en de opwinding is mede afhankelijk van de intensiteit van het gebruik van online pornografie. Er waren signalen dat zware gebruikers van pornografie anders omgaan met en reageren op seksuele stimuli dan licht gebruikers. (Meerkerk & Schoenmakers, 2013)

Mensen die moeite hebben met zichzelf grenzen te stellen, lopen het meest gevaar om het online pornosurfgedrag  niet meer in de hand te kunnen houden.  Voor ze het weten belanden ze in de gevarenzone van problematisch seksueel gedrag, wat gevolgen heeft voor het sociaal functioneren.  Het veelvuldig zien van online seksbeelden beïnvloedt niet alleen iemands gedachtengang maar ook het inlevingsvermogen in anderen.  Pornokijken gaat dan infecteren op het gezonde relationele seksdenken. (Van Rijsingen, 2008).  Het probleem is dat pornografie geen realistisch en een zeer stereotiep beeld van seksualiteit toont.
Volgens bepaalde seksuologen zou pornografie in zijn algemeenheid een seksverslaving of pornoverslaving in de hand kunnen werken. Anderen vinden pornografie niet per definitie een oorzaak van seksverslaving, maar veeleer een makkelijke en verleidelijke manier om tegemoet te komen aan verslavingsbehoeften.

Minder zin in seks?

Mannen die regelmatig online porno consumeren verklaarden meer kritisch te zijn over het lichaam van de partner en hadden minder zin in eigenlijke seks (Albright, 2008). Pornografie is ook meer dan wat seksueel getinte beeldjes. Men vertrekt er van foute verwachtingspatronen (Veilig online, 2007). Pornografie komt over als een materiaal wat een zeer eng en stereotiep beeld promoot. Het representeert een zeer gender-gebonden kijk op seksualiteit. Het is een wereld waar alle meisjes staan te springen om met één of meer kerels in bed te duiken, liefst in zoveel mogelijk posities. Mannen zijn voorzien van gespierde torso’s, enorme penissen en iedereen komt altijd klaar.  Vrouwen worden voorgesteld als lustobject en geen mensen met meningen en stemmingen, wensen en verlangens.  Het toont seks zonder liefde, fysieke opwinding om de opwinding.  Niet het feit dat porno seksueel inspireert of opwindt is het probleem, maar wel het feit dat porno een eenzijdig beeld geeft van seksualiteit en sekseverhoudingen en in toenemende de mate onze ideeën over seks bepaalt (Van Rijsbergen & Paardekooper, 2009). Het consumeren van pornografie wordt gezien als een activiteit die impact heeft op andere delen van het leven, zoals attitudes en gedrag. Seks ‘entertainment ‘ leert mensen een manier van zien en een manier van handelen aan’, het vormt en stimuleert bepaalde attitudes, verwachtingen, verlangens, opgewondenheid, reacties en andere overte gedragingen (Carse, 1995) 

Online porno geeft geen voorstelling van liefdevolle en respectvolle verhoudingen : de man is dominant en vreemd gaan is het ware. Seks wordt herleid tot een egoïstisch gebeuren, volledig op het individu zelf gericht.  Het inlevingsvermogen ten aanzien van de belevingswereld van de eigen partner vermindert waardoor vervreemding en afstand ontstaat. (Van Rijsingen, 2008)
Feministen beweren dat pornografie mannen stimuleert om vrouwen van hun seksualiteit te ontnemen. Het portretteert de activiteit om een man te bevredigen als enig motief van vrouwelijke seksualiteit. Pornografie wordt gezien als een handleiding over hoe mannelijke superioriteit te bekomen, het schendt het vrouwelijk zelfconcept en lichaam (Erikson & Rydgren, 1994). “Pornografie is de theorie, verkrachten de praktijk”, is een van de uitspraken van de bekende feministe Robin Morgan (1980).

Voorstanders van pornografie zijn van mening dat het een gezonde uitlaatklep is voor seksuele noden. Het zet aan tot het opdoen van nieuwe ervaringen. Pornografie zou juist verkrachting voorkomen doordat het een ongevaarlijke manier aanbiedt om seksuele fantasieën bod te vieren. Het is zeer erotisch en aantrekkelijk materiaal. Pornografie hoeft niet slecht te zijn zolang je bewust blijft van de verschillen met het echte leven. Het kan ontspannen zijn, iets wat je afleidt van de dagdagelijkse beslommeringen. Porno hoeft ook niet nadelig te zijn voor geluk en stabiliteit in een relatie. Het kan ook bevredigend en zelfs essentieel zijn voor koppels. Er zijn koppels die het virtueel seksueel materiaal ervaren als een relationele, seksuele stimulans (Albright, 2008).
Porno kijken kan nefast zijn voor jongeren blijkt dan weer uit onderzoek. Ze gaan er sneller door over tot de effectieve daad, zo blijkt uit een onderzoek van de KU Leuven bij 639 jongeren.  Bij de tienermeisjes surft amper 2% minstens een keer per maand naar een pornosite. Bij jongens ligt dat percentage echter al op 11 procent bij jongens tot 16 jaar. Zij gaan zelfs een keer per week naar zo'n pornosite en nog eens 11% zegt meerdere keren per week seksfilmpjes te bekijken.  Uit studies bleek dat online surfen naar porno ook gevolgen heeft voor de seksuele ontwikkeling van jongeren. Vaak naar porno kijken verhoogde de kans dat ze overgingen tot de daad bij degenen die nog nooit gevreeën hadden vijf keer. Bij de jongeren die zich nog in het begin van hun puberteit bevonden, werkt porno blijkbaar als een trigger. Bij de jongeren die  verder stonden, zagen we dat de pornosites hen daarentegen afremden. Dat resultaat hadden we niet verwacht", aldus de onderzoekers in Het Nieuwsblad. (www.she.be 25/09/2013)

Verbieden van porno?

Het nochtans progressieve IJsland wil onderzoeken of het gewelddadige internetporno kan verbieden. De alom aanwezige porno is schadelijk voor vrouwen en kinderen en werkt verslaving in de hand, vinden vooraanstaande politici.  Voor de IJslanders is het geen kwestie van smaak of smakeloosheid. Volgens minister Jónasson heerst er op IJsland consensus over de schadelijke effecten van porno op jongeren en de duidelijke link naar geweldpleging. Hij refereert aan conclusies uit onderzoek van de IJslandse overheid naar de gevolgen van porno op kinderen. Dit onderzoek stelt dat de gewelddadige aard van internetporno de intensiteit van seksmisdrijven vergroot. (www.dewereldmorgen.be 27/03/2013)  

Seksuoloog Wim Slabbinck deed onderzoek naar het effect van pornografie. Volgens hem bestaat er een enorme grijze zone in de pornografie. Sommige Japanse en Amerikaanse pornografie wordt in Europa algemeen als gewelddadig gezien. Maar het is niet omdat iemand iets gewelddadig vindt, dat dit de enige waarheid is. Het ligt ‘in the eye of the beholder’. Iemand kan een harde bondagescène opwindend vinden, voor de ander is dit net aanstootgevend. Daarover bestaan geen regels. Slabbinck oordeelt dat het beter is dat mannen hun fantasie kunnen beleven op de laptop dan dat je het hen afneemt.  Slabbinck ontkent de schadelijkheid van porno  niet, maar nuanceert het effect. Het kijken naar porno heeft lang niet in alle gevallen een schadelijk effect, vindt hij. Porno kan schadelijk zijn bij zeer frequent gebruik, in die mate dat het verslavend wordt. Maar dat geldt voor heel wat zaken.

Porno is wat dat betreft net als alcohol of drugs. Lang niet iedere pornokijker heeft dus een pornoverslaving. De stap naar grensoverschrijdend gedrag is volgens hem sneller gemaakt wanneer men iets verbiedt. Indien men het domineren of het uitoefenen van macht over de vrouw niet langer kan beleven in een fantasiewereld, zal men sneller de fantasie de vrije loop laten in het dagelijks leven. (Slabbinck, 2007)
Seksuoloog Alexander Witpas krijgt in zijn praktijk vaak meldingen van seksverslaving. Vrouwen klagen dat hun partner vaak op internet naar porno zit te surfen en daar hun relationele leven onder lijdt.  

Als je de berichten moet geloven, lijkt het of iedere man of vrouw die op het net naar porno surft een afgestompte seksverslaafde dreigt te worden.  Witpas erkent dat er mensen zijn die hun seksueel gedrag moeilijk onder controle kunnen houden en bij een aantal onder hen leidt dit tot destructief gedrag. Maar dat is hooguit 1 à 2 procent van de bevolking. Hij ziet wel vaak in zijn praktijk mannen die door hun vrouw gestuurd zijn omdat ze een seksverslaving zouden hebben, want ze masturberen een paar keer per week bij het internet. Als hij dan doorvraagt, blijkt het vaak om een relatie te gaan waar geen of zeer weinig intimiteit en seks is of waar er zware conflicten over seks zijn. Masturbatie is daar soms de enige uitlaatklep. Door een partner naar de therapeut te sturen met het label van internetseksverslaving kunnen die vrouwen dat uit de weg gaan.  Het is zijn probleem geworden terwijl ze er juist samen moeten uit geraken. (www.nieuwsblad.be 09/02/2013)

Vormen van internetseksverslaving

Internetseks neemt de laatste jaren steeds grotere proporties aan. Dat varieert van passief porno kijken tot erotisch chatten, tot rechttoe rechtaan webcamseks.  Het gaat van erotische beelden tot harde porno, tot en met extreme vormen zoals SM, seks met dieren of seks met kinderen. Bijzondere seksuele voorkeuren spelen vaker een rol. Men zoekt naar extreme gewelddadige verkrachtingsscènes of taferelen waar vrouwen tijdens seks mishandeld worden.  Vaak gaat het gekoppeld met dwangmatige en veelvuldige masturbatie.

Op allerlei gewone sites staan nu erotische hoekjes waarop je kunt doorklikken. Het is zo gemakkelijk. En er gaat een enorme aanzuigkracht van uit: wie ermee begint, dreigt erin meegesleept te worden.  Het gevaar dreigt dat het steeds maar willen bezoeken van allerhande vormen van porno op internet een obsessie wordt die niet meer te  bedwingen wordt.  Het wordt een obsessieve-compulsieve stoornis met een sterk seksueel accent.  Men gaat meer en meer verantwoordelijkheden uit de weg gaan, men liegt ook over met wat men bezig is en andere dingen worden verwaarloosd.

Zo is het verhaal van een man die begon met gewone porno en per toeval op kinderporno stootte.  Hij walgde toen van zichzelf, maar het had ook iets spannends, waardoor hij steeds maar meer op zoek ging naar beelden van jonge kinderen. Een andere man begon toevallig anoniem te chatten met een online sekswerkster maar de aantrekkingskracht om steeds maar vaker in te loggen en haar tegen betaling te vragen dingen te doen werd sterker en sterker.    Omdat het geld pas veel later van de telefoonrekening gaat, was het besef van de hoge rekening niet aanwezig.    Sommige mannen staan er 's nachts voor op, of blijven 's avonds uren bezig en geraken niet meer op tijd in bed. 

Zo ontstaan er situaties waar mensen hun kijkgedrag op internet niet meer in de hand kunnen houden. Het is dan geen onschuldige hobby meer, maar een vorm van virtuele ontrouw die zelfs  relaties kapot kan maken.   Het zijn vooral mannen die eraan verslaafd geraken.  Dat komt omdat zij veel meer de neiging hebben moeilijkheden uit de weg te gaan en op het internet vind je een gemakkelijke, snelle kick. Voor velen wordt het een vlucht uit de realiteit.
Internetseksverslaving is een ziekte die progressief vooruit gaat: het begint onschuldig maar de symptomen worden erger en extremer, de schaamte en leegte groter en dieper.

Verslavingscirkel
 
Bron : Van Rijsingen, H. Verslavingscirkel. Hulp bij seksverslaving. http://www.hulpbijseksverslaving.com/mod/page...

Heel wat mannen  zien virtuele seks op internet niet als ontrouw. Ze hebben hun partner tenslotte niet fysiek bedrogen. Vrouwen die hun partner betrappen, bekijken het meestal wel anders en beschouwen het als een vorm van  overspel zodat het ook erge druk uitoefent op de relatie. Zeker de interactieve porno zoals erotisch chatten of mailen lijkt een bedreiging waar partners het moeilijk mee hebben. Voor sommigen blijft de internetseksverslaving ook niet alleen virtueel, maar volgen er ook echte seksafspraakjes.  Dit soort misverstanden kan een relatie heel erg onder druk zetten.

Aantal internetseksverslaafden neemt toe.

Nergens liggen lust en frustratie zo dicht bij elkaar als op het internet. Een extreem gevolg is dat men kan verslaafd worden aan seksueel expliciet materiaal op het net. Het aantal verslaafden aan cyberporno neemt met het jaar toe. Psychiaters en psychotherapeuten zien steeds vaker mensen die zich in deze virtuele ruimte verliezen in het onbeperkt internetaanbod (Westerhoff, 2007). Volgens Cooper (2000) spreekt men van een ‘cyberseks verslaving’ als het meer dan 11 uur per week plaatsvindt. Ander onderzoek vult aan dat bij compulsief gebruik van cyberseks mannen een ongepaste hoeveelheid tijd, geld en energie stoppen in het bezig zijn met cyberseks, wat leidt tot depressie, angst, problemen in intimiteit met de levenspartner uit de werkelijkheid (Philaretou et al., 2005). En het zou kunnen bijdragen tot scheiding (Albright, 2008). Toch moet gezegd worden dat deze vorm van pathologisch gebruik slechts geldt voor een klein percentage van de bevolking. Cooper (2000) vond in zijn studie dat slechts 8% pornoconsumenten het internet op een compulsieve manier gebruikten. (Hodge,L.)

Ongeveer tien procent van bezoekers van pornosites kijkt dwangmatig naar porno en beleeft er geen plezier aan, lezen we in Het Nieuwsblad.  (14/05/2013).  Mensen met een seksverslaving gaan steeds vaker langs bij een arts of therapeut blijkt uit het gesignaleerde onderzoek.  Het aantal seksverslavingen neemt toe. Onderzoekers verklaren de toename onder meer door de groeiende toegankelijkheid van het internet op allerlei toestellen Tegenwoordig kunnen we de klok rond porno bekijken en dat op smartphones, tablets en computers. ‘Het probleem wordt onderschat en is vaak fout omschreven’, vertelt Solutions-verslavingcounselor Chris Knorrren in het krantenartikel. ’Seksverslaafden zijn niet verslaafd aan de seks maar aan het proces dat voorafgaat. Het proces zorgt voor een roes, te vergelijken met innemen van drug.’

Het aantal patiënten met een pornoverslaving op internet neemt alarmerend snel toe schrijft ook Het Laatste Nieuws (08/07/2011) . De meerderheid van de slachtoffers zijn mannen van middelbare leeftijd. Door hun beroep komen ze dagelijks in contact met het internet en zowel thuis als op het werk kunnen ze niet weerstaan om naar pornosites te surfen. Maar ook steeds meer gepensioneerden kampen met dit probleem, ze vervelen zich en hebben niks te doen. Veel verslaafden gebruiken pornografie als vlucht uit de dagelijkse sleur en de stress.  In het Verenigd Koninkrijk alleen al zouden er volgens de krant 1,2 miljoen 'patiënten' zijn.

Gevolgen

Internetseksverslaving is vooral een onbewuste psychische verslaving. Dat maakt ze ook zo krachtig. Het is zo krachtig dat men  bewuste controle verliest. Simpelweg de knop omdraaien en bewust willen stoppen, vermindert de drang naar porno kijken weinig of niet. Vaak is de verslaafde continu, obsessief bezig met porno kijken en krijgt men geen vat op de storende gedachten. De persoon gaat er onder lijden, maar ook de naaste omgeving en het werk. Schuld en schaamte ontstaan na het toegeven aan de pornoverslaving. De gevoelens evolueren (‘internaliseren’) op termijn tot minderwaardigheidsgevoelens en hulpeloosheid. Gedachten komen op zoals: ? ‘Ik kan mezelf niet helpen’ ‘Deze seksverslaving is mijn lot en dit zal altijd zo blijven’. Mislukte pogingen of hervallen om met wilskracht te stoppen versterken het gevoel van falen.

Doordat er minder intimiteit en passie tussen de partners is, neemt de kwaliteit van de relatie af. De dwangmatige gebruiker neemt de tijd niet om even bij te praten, een kus te geven of te knuffelen. Ook houdt diegene meer voor de geliefde verborgen.
Vaak naar porno kijken ondermijnt het zelfvertrouwen tussen de lakens. Steeds meer mannen worden geconfronteerd met prestatieangst omdat ze even goed willen zijn in bed als de ‘getalenteerde' acteurs. Vrouwen voelen zich dan weer niet zo lekker in hun vel en denken dat ze zich tijdens de seks als een pornoster moeten gedragen. Porno kan ertoe leiden dat mannen moeilijkheden hebben om een relatie op te bouwen met een andere vrouw dan de dame op hun laptop.

Naast impact op het zelfbeeld van man en vrouw kan het leiden tot verschillende probleemsituaties. Het brengt o.a. spanningen met de partner, relatieconflicten en soms zelfs  echtscheiding met zich mee als de partner zich stoort aan het overmatig porno surfen. Of internetseksverslaving binnen een relatie tot relatieconflicten leidt hangt uiteraard niet alleen af van hoe vaak men er naar kijkt, maar ook van de wijze waarmee de partner hier mee omgaat.  Verder zijn er verlies van vriendschaps- en familierelaties doordat de verslaafde volledig in beslag wordt genomen door de drang naar seksuele activiteiten. Ook als de verslaafde er niet aan toegeeft kost de strijd ertegen enorm veel tijd.

Zo is het verhaal van een internetseksverslaafde die foto’s van naakte jonge vrouwen verzamelde. Ondertussen had hij er al honderdduizend op een harde schijf staan en nog was er de drang om op zoek te gaan naar steeds maar nieuwe foto’s van jonge meisjes. Ze achteraf bekijken deed hij nog amper.
Ook duiken financiële problemen op doordat men schulden maakt om de seksuele behoeften te voldoen zoals betalende sekssites en chatsessies. Als men bovendien door de verslaving ook nog zijn/haar werk verliest, omdat men bijvoorbeeld te laat komt, het werk niet meer goed doet of betrapt wordt met pornosurfen tijdens de werkuren,  maakt dit het financiële probleem nog erger. Ondertussen is surfen op internet goedkoper geworden zodat het verslavende karakter minder snel opvalt zolang de persoon niet op betalende sites terecht komt.

De verslaafde kan ernstige juridische problemen krijgen door zijn gedrag op bijvoorbeeld internet; de verslaafde kan zijn baan verliezen of zelfs in de gevangenis belanden vanwege o.m. exhibitionisme, voyeurisme, "stalken", kinderporno.
Verslavingsgedrag leidt tot een steeds grotere ongevoeligheid, zowel lichamelijk als emotioneel. Gevoelens van onvrede worden niet meer gezien maar leiden direct tot hunkering naar seksuele activiteiten. De verslaafde weet niet meer wat hij wil en is niet tot intimiteit in staat. Hij valt ten prooi aan een gevoel van leegte en eenzaamheid en voelt zich niet op zijn gemak als hij alleen is.

Ten slotte zijn er gevoelens van  eenzaamheid en schaamte, schuld en stress. Op termijn kan een verlaagd zelfbeeld leiden tot depressies, wanhoop en zelfs suicidaal gedrag.

Diagnosticering :internetseksverslaving in relatie tot hyperseksualiteit/seksverslaving

De pornoficatie van onze maatschappij speelt een grote rol in het ontstaan van internetseksverslaving. Seks is tegenwoordig overal: in videoclips, reclameboodschappen, op het internet. Het wordt ons meer en meer voor de voeten geworpen. De meest perverse porno is met één muisklik beschikbaar. Er zijn helaas geen goede criteria om een internetseksverslaving te diagnosticeren. Welke symptomen moet iemand vertonen om te kunnen spreken van een 'internetseksverslaafde', en wanneer gaat het gewoon om slechte seksuele gewoontes? Er is sprake van een verslaving of drangstoornis als de man of vrouw in kwestie alle zelfcontrole verliest en het sociale en familiale leven leidt onder de verslaving. 

De moeilijkheid is bijgevolg dat het niet eenvoudig is een grens te trekken tussen normaal pornosurfgedrag en een verslavingsproblematiek. Een correcte grens bestaat niet en is ook nog eens individueel verschillend.
Een belangrijk criterium is de beleving, met name het gevoel of men controle over onprettig gedrag ervaart. Wanneer iemand 'internetseksverslaafd' is, is er altijd ambivalentie over het controlegevoel, het besef dat men het eigen gedrag in de hand heeft en bij kan sturen wanneer er iets gebeurt dat men niet wil.  (Van Zessen, 2012)  Een andere manier om het gedrag als problematisch te diagnosticeren, is dat men het problematisch begint te noemen als de persoon of zijn/haar naaste omgeving daar hinder van begint te ondervinden.

De subjectieve ernst wordt hier centraal gesteld.  Hoe zwaar ervaart de betrokkene de consequenties? Maar ook hier is er weer verschil tussen het feit  of de persoon het zelf het storend vindt dan wel dat de omgeving zoals partner of kinderen zich er zorgen  over maken.  Tenslotte is internetseksverslaving ook heel erg contextgebonden. Blote plaatjes kijken op de computer is iets anders in protestants-christelijke kring dan onder studenten in Amsterdam. Porno kijken in een relatie met een partner die dit gedrag heftig afwijst is iets anders dan wanneer de partner er zijn of haar schouders over ophaalt. De ene partner voelt zich persoonlijk aangetast door het gelieg, de ander vindt het normaal dat partners bepaalde dingen voor elkaar geheim houden. Bij het vaststellen van de vraag of iets een verslaving is, moet men dus niet alleen naar de persoon zelf kijken maar ook naar de context. (Van Zessen, 2012)

In het handboek der psychische stoornissen, de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) versie 4 vind je zelfs het begrip ‘seksverslaving’ niet terug. Het blijkt immers zeer moeilijk aan te geven wanneer een meer dan grote belangstelling voor seks een verslaving kan genoemd worden. Vele personen met zeer grote seksbehoefte hebben ook niet echt hinder van hun bovennormale belangstelling en kunnen een relatief normaal leven lijden. Het enige wat hen typeert is soms promiscuïteit en het hebben van zeer vele partners.  De meeste diagnostici plaatsen een seksverlaving in het algemeen dan onder obsessief-compulsieve stoornis als het dwangmatig zoeken naar seksueel genot wordt.

DSM

Bij de WHO (World Health Organisation) staat hyperseksualiteit of seksverslaving wel vermeld, maar onder een andere naam ‘satyriasis’ voor mannen en ‘nymphomania’ voor vrouwen .  De American Psychiatric Association (APA) noemt het een ‘hyperseksuele stoornis’ als je zoveel tijd besteedt aan (het nastreven van) seksuele handelingen dat het werk en andere belangrijke activiteiten erdoor in het gedrang komen.  De International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (ICD-10)  stelt dat de seksuele drift op zich alleen overmatig is als de persoon er klachten over heeft.
Ondanks gelijkenissen, blijkt toch vaak een verschil tussen seksverslaving en internetseksverslaving.  Sommige mannen die verslaafd zijn aan internetporno hebben  juist geen interesse meer in seks met hun partner. Of ze fantaseren over pornobeelden terwijl ze met hun partner vrijen. Andere mannen willen hun vrouw ineens meetronen naar een parenclub of stellen steeds extremere sekseisen naar standjes en handelingen maar hebben daarom niet opeens een bovennormale belangstelling voor reële seks.  Bovendien zorgt het kijken naar internetporno juist voor gewenning, waardoor mannen steeds straffere prikkels nodig hebben om opgewonden voor reële seks te raken.

We zien dus vaker eerder desinteresse in fysieke seks. We merken ook bij internetseksverslaafden het wegvallen van interesse in andere aspecten van het leven : men heeft minder aandacht voor het werk, voor de kinderen, voor hobby’s, wordt chagrijnig bij familiebezoeken, enz.  Ook al is hij lijfelijk aanwezig, met zijn gedachten is de verslaafde ergens anders. Hij heeft namelijk maar één ding voor ogen namelijk, hoe kom ik zo snel mogelijk weer achter mijn computer. 
Naast de  bovennormale verlangens naar het willen kijken naar seksuele onderwerpen bemerkt men wel interesse voor extremere vormen met seks als onderwerp zoals kijken naar of het plots willen beoefenen van fetisjisme, SM, seks met kinderen en seks met dieren. Maar dit hoeft zo niet te zijn. Uit onderzoek blijkt dat de visuele prikkels van internetpornosites vaak al voldoende seksuele opwinding en verlangen kunnen opwekken zonder dat de betrokkene effectief ook obsessief verlangt naar reële sekssituaties. 

Laier, C. et al. (2013) deden onderzoek naar de oorzaken van internetseksverslaving. Ze wilden nagaan of internetseksverslaving gerelateerd was aan algemene seksverslaving dan wel louter uitgelokt door de visuele prikkels die internet aanbiedt.  Uit de twee uitgevoerde studies bleek dat problematische internetseksgebruikers een grotere seksuele opwinding en seksueel verlangen manifesteerden bij pornografische prikkels dan bij reële seksueel opwindende situaties.  M.a.w. cyberseksverslaafden zijn inderdaad verslaafd aan de visuele internetprikkels en niet zonder meer seksverslaafd.  Dat maakt dat het ook moeilijk is internetseksverslaafden zonder meer onder te brengen onder een noemer zoals hyperseksualiteit of seksverslaving in het algemeen.
Kenmerken

Wanneer seksverslaafd?

Je kan stellen dat men internetseksverslaafd is als men
-een  steeds  sterkere obsessieve drang voelt om op computer naar pornosites te surfen of online sekservaringen te beleven terwijl men andere dingen zou moeten doen
-het verslavende gedrag hoofdzakelijk online stelt zonder dat men de expliciete behoefte heeft om het waargenomen gedrag ook effectief in realiteit om te zetten, hoewel dat laatste bij sommige verslaafden wel niet uitgesloten is
-het gedrag sedert ten minste twee jaar beleeft in een repeterend gedragspatroon dat de betrokkene wel wil, maar niet kan veranderen, terwijl het patroon tot overwegend negatieve gevolgen leidt voor hemzelf en de omgeving.
-steeds meer en heftigere seksuele stimuli nodig heeft om hetzelfde roeseffect te bereiken.
-op zoek gaat naar steeds extremere vormen van porno zoals geweld in seks, verkrachtingen, pijn en vernederingen, fetisjisme, kinderpornografische beelden, seks met dieren, SM, enz.
-wil stoppen, maar merkt dat men daartoe niet meer in staat is
-andere activiteiten van het sociale en familiale leven verwaarloost uit drang om steeds maar weer naar internetporno te gaan kijken en men zijn eigen leven daardoor beschadigt
-vaak masturbeert bij het bekijken van de pornobeelden
-als man alleen nog maar een erectie krijgt bij het zien van pornobeelden en moeilijker opgewonden geraakt in een reële vrijsituatie of als vrouw alleen nog maar opgewonden geraakt bij het zien van erotische beelden en niet meer bij een reële partner
-het naar seks surfen een  vervanging is geworden voor het vermijden van verantwoordelijkheid inzake relaties en engagementen en men het  kijken naar seks als medicijn gebruikt om een goed gevoel te krijgen of negatieve gevoelens te verminderen.
-een obsessieve drang ervaart om het gedrag te blijven herhalen

Oorzaken

De verslaving ontstaat vaak als het resultaat van een opstapeling van problemen of omstandigheden tijdens de jeugd. Er heerste bijvoorbeeld vroeger een streng taboe omrent seksualiteit of voorlichting werd angstvallig vermeden. Traumatische gebeurtenissen zoals lichamelijk/seksueel geweld of blootstelling aan (abnormaal) seksueel gedrag kunnen tevens de oorzaak zijn van een seksverslaving. Maar ook het willen ontsnappen aan de werkelijkheid en een vlucht in fictie kan oorzaak zijn. Men kan het gewone leven niet meer aan, er zijn bijvoorbeeld problemen op het werk, in de relatie, met de kinderen. Men heeft enorme behoefte aan seks maar oordeelt dat men bij de partner onvoldoende terecht kan. Er zijn bepaalde seksuele wensen of verlangens waar de partner niet op kan ingaan.  Seksualiteit ligt immers gevat in een interpersoonlijke relatie en excessief seksueel gedrag kan bijvoorbeeld zijn oorsprong vinden in stoornissen van de partnerrelatie.

Soms is er ook een gebrek aan een reële partner en vlucht men in obsessieve virtuele seksuele relaties op het internet. Internetseksverslaving gaat zoals hoger gemeld vaak ook samen met andere verslavingen en afhankelijkheid, zoals alcoholverslaving en/of drugsverslaving  of met depressies en dwanghandelingen op andere terreinen. Soms is er ook een onderliggende psychiatrische problematiek gaande van neuroses zoals depressies, bindingsangst of verlatingsangst tot  ernstige persoonlijkheidsstoornissen zoals een manisch-depressieve problematiek, schizofrenie of  narcistische problematiek.   Fenomenologisch is er verwantschap met de impulscontrolestoornis, de obsessief-compulsieve stoornis en stoornissen in middelenmisbruik. Bij patiënten merkt men vaak repetitief problematisch seksgedrag op, intrusieve gedachten met betrekking tot seks en meer dan eens een excessief uitgavenpatroon. De seksualiteitsbeleving (porno kijken, masturberen, …) gaat gepaard met spanningen die alleen lijken af te nemen met het beleven van seks, waarna veelal een schuldgevoel ontstaat.  De impulsiviteit komt sterk naar voor in een korte tijdspanne tussen wens en uitvoering.  Het impulsief gedrag gaat over in een dwangmatig patroon. (Baeten, 2010)

In de klinische praktijk merkt men dat bijvoorbeeld patiënten met een algemene seksverslaving vaak zelf een onstabiele of onveilige hechtingsperiode in de kindertijd doorgemaakt hebben. Hierdoor ervaren ze veel dubbele gevoelens. Ze willen wel een ‘normale’ seksuele relatie met hun partner, maar stoten deze tegelijk ook weer af om zich te richten op een ander lustobject. Maar, ook met dit laatste wordt geen duurzame band opgebouwd. Lustobjecten op het internet of achter het prostitutieraam worden stelselmatig ingewisseld. Het is de slopende dynamiek van aantrekken en afstoten. (Baeten, 2010) Tevens merkt men dat kinderen uit dergelijke gezinnen eveneens kunnen uitgroeien tot volwassen personen met een extreme vorm van afhankelijkheid tot de partner en meer dan eens verslaafd worden aan seks of andere genotsmiddelen die hun gevoel van zuchtigheid en leegte dienen weg te nemen.

Sommigen gaan de oorzaak zoeken in fout lopende  interne biochemische processen in het lichaam, zoals onevenwicht in hormonenbalansen inzake testosteron, oestrogenen en oxytocine.  Zo zouden ook ‘gelukzalige’ stofjes vrijkomen als men tegemoet komt aan de internetseksverlaving. We denken aan de overdracht en heropname in neuronen van neurotransmittors dopamine, serotonine en adrenaline die de persoon aanzetten om het gedrag te blijven stellen en in de hersenen verslaving veroorzaken.  (http://www.breininbeeld.org)

Zo bleek bijvoorbeeld dat patiënten die behandeld werden met antiparkinsonmedicatie gedragsstoornissen zoals hyperseksualiteit gingen vertonen als gevolg van de bijwerking van dopamine. (Van Deelen, et al. 2002). Een wrang voorbeeld van diagnosestelling betreft een man die langdurige groepstherapie voor zijn 'seksverslaving' volgde, terwijl de plotseling vergrote seksuele interesse geen psychische of sociale oorzaak had, maar een direct gevolg was van het medicijn Requip dat hij gebruikte in verband met de ziekte parkinson.  (Van Zessen, 2012)

Wetenschappers hebben ontdekt dat een genetische variant er voor zorgt dat mensen meer risico’s nemen en sneller geneigd zijn vreemd te gaan. Een bepaalde variant van het DRD4 gen ging samen met frequentere onenightstands en vreemdgaan. Het DRD4 gen is van invloed op de hoeveelheid dopamine die vrijkomt in de hersenen als je seks hebt. Volgens sommige wetenschappers zouden mensen met deze variant van het gen high worden van seks. Dit gen werd eerder ook al in verband gebracht met alcohol- en gokverslavingen en een voorliefde voor horrorfilms.  (http://www.scientias.nl)

Neurologisch verslavingsproces

Cyberseksverslaving brengt een proces in de hersenen op gang. Als je een rat in een kleine kooi zet met een vrouwtje, seksen ze in eerste instantie veel, om langzamerhand tot een wat minder frequente, maar stabiele hoeveelheid seks te komen. Indien je  de vrouwelijke rat steeds vervangt voor een nieuwe, blijft het mannetje op hetzelfde hoge tempo doorgaan totdat hij totaal uitgeput is.

Porno kijken op het internet lijkt op dezelfde manier te werken.  (http://www.ivpp.nl/)  Mensen zijn uiteraard geen ratten maar het verslavingsproces lijkt bij internetpornoverslaafden op dezelfde manier tot stand te komen.  Bij het bekijken van  porno, worden er neurotransmittors zoals serotonine en dopamine in de hersenen uitgescheiden die er voor zorgen dat hij een fijn gevoel krijgt. Het zijn dezelfde stoffen die vrijkomen als men daadwerkelijk seks heeft.  Klaarblijkelijk kunnen de beloningssystemen bij internetseksverslaafden in de hersenen geen verschil zien tussen echte vrouwen en de vrouwen op het beeldscherm.
Internetporno biedt uiteraard een enorme verscheidenheid aan partners, standjes, situaties etc. Het brein krijgt het gevoel dat de pornokijker in een soort seksuele euforie terecht komt en scheidt zoveel mogelijk stoffen af die zorgen voor plezier om er voor te zorgen dat de kijker ook in dat gevoel wil blijven.
Juist die overbelasting zorgt er uiteindelijk voor dat we verslaafd kunnen raken. Serotonine zorgt voor het geluksgevoel en dwingt de kijker om steeds terug dit genot opnieuw op te zoeken. Dopamine zorgt er voor dat het proces verslavend wordt, doordat steeds grotere hoeveelheden dopamine vereist zijn om de genotsgevoelens terug te ervaren. Immers de grote hoeveelheid aan prikkels en het overaanbod aan dopamine maakt dat men als maar minder gevoelig  wordt voor de aangeboden porno en seks.  Omdat internetporno zo’n gigantische golf dopamine vrij maakt, zullen mensen met een verslaving gericht zijn op alles wat met internetporno te maken heeft. 

Veel internetpornokijkers starten met het kijken naar plaatjes en eindigen met beelden van seks met dieren, verkrachtingen, orgies etc. Hun brein vraagt meer stimulatie  om opgewonden en voldaan te geraken. Dat heeft repercussies  op het echte seksleven. Het menselijk brein dat met een overdaad aan dopamine zit, kan  geen onderscheid maken tussen echte seks en internetporno.  Mensen die vaak internetporno kijken hebben meer last dan anderen met erectieproblemen en hebben minder vaak zin in seks.  Men wordt gefocust op internetporno. Omdat internetporno zo een gigantische golf dopamine vrijmaakt zullen mensen een verslaving hieromtrent gericht geraken op alles wat met internetporno te maken heeft. Bovendien komt bij andere activiteiten veel minder dopamine los, met als gevolg dat ze daar veel minder plezier aan beleven.  (http://www.ivpp.nl)

Pornoverslaving en geheugenverlies

Mensen die verslaafd zijn aan internetporno kijken lopen het risico op aantasting van hun korte termijn-geheugen.
En dat kan naast de verslaving op zich een behoorlijk negatieve weerslag op het leven geven……..Wetenschappers van de Universiteit van Duisburg-Essen deden onlangs onderzoek naar online porno. Ze zetten 28 heteroseksuele mannen voor een computerscherm en lieten hen afbeeldingen bekijken. Het ene plaatje bevatte snoeiharde porno, het andere sport, wapens of andere niet-seksuele tafereeltjes. Tijdens het kijken moesten de mannen op een knop met ‘JA’ of ‘NEE’ drukken om aan te geven of ze het plaatje al een keer hadden gezien. Met een opmerkelijke uitslag.
Mannen die pornoplaatjes hadden bekeken, hadden slechts 67% van de antwoorden goed. Mannen die hadden gekeken naar de foto’s zonder seksuele lading, hadden 8 van de 10 antwoorden goed.

Porno en jongeren?

Porno kijken kan nefast zijn voor jongeren. Ze gaan er sneller door over tot de effectieve daad, zo blijkt overigens uit een onderzoek van de KU Leuven bij 639 jongeren. Bij de tienermeisjes surft amper 2% minstens een keer per maand naar een pornosite. Bij jongens ligt dat percentage echter al op 11 procent bij jongens tot 16 jaar. Zij gaan zelfs een keer per week naar zo'n pornosite en nog eens 11% zegt meerdere keren per week seksfilmpjes te bekijken.

Nu blijkt echter dat al dat online surfen naar porno ook gevolgen heeft voor de seksuele ontwikkeling van jongeren. "Vaak naar porno kijken verhoogde de kans dat ze overgingen tot de daad bij degenen die nog nooit gevreeën hadden vijf keer. Bij de jongeren die zich nog in het begin van hun puberteit bevonden, werkt porno blijkbaar als een trigger. Bij de jongeren die al verder stonden, zagen we dat de pornosites hen daarentegen afremden. Dat resultaat hadden we niet verwacht", aldus de onderzoekers in Het Nieuwsblad.

"Waar we op moeten letten is het beeld van seks dat porno de jongeren geeft. Sommige jongeren beginnen door porno vroeger aan seks, maar die beelden hebben weinig te maken met de intimiteit die je bij seks in een relatie beleeft. Het is belangrijk dat jongeren dat kunnen kaderen." 

Aan de stofjes in ons hoofd ontkom je niet. De mensen van AsapScience zetten de boel met hun whiteboard duidelijk op rij.

 

Bronnen

http://www.she.be/

http://seks.blog.nl/

Albright, J. (2008). Sex in America Online: An Exploration of Sex, Marital Status, and Sexual Identity in Internet Sex Seeking and Its Impacts. Journal of Sex Research, 45(2), 175-186.

Baeten,K. (2010). Seksverslaving : een klinische observatie. Tijdschrift voor seksuologie,34, 155-160

Bornauw,M. (2009). Pornografie op het internet: Een kwalitatief onderzoek bij 16 tot 18 – jarige jongens naar de belevenis van pornografie en naar de interactie ervan met hun eigen seksualiteitsbeleving. Masterproef, Vrije Universiteit Brussel

 

Bridges,A.J., Bergner,R.M., Hesson-Mcinnis,M. (2003). Romantic partners use of pornography. Its significance for women.  Journal of Sex and Marital Therapy, jrg. 29, nr.1

Carse, A.L. (1995). Pornography: An uncivil Liberty, Hypatia 10(1), 155-182.

Cooper, A., Delmonice, D.L., & Burg, R. (2000). Cybersex users, abusers, and compulsives: New findings and implications. Sexual Addiction & Compulsives: The journal of Treatment and Prevention, 7(1-2), 5-29.

Erikson, S., & Rydgren, J. (1994). Females using pornography: Victims of patriarchy or sexual radicals?. Uppsala, Sweden: University of Uppsala, Department of Sociology.

Feys, F. (2013). Seksverslaving. Geraadpleegd op 16/12/2013 http://frederikfeys.com/seksverslaving 

Hald, G.M. (2006).  Gender differences in pornography consumption among heterosexual danish adults. Archives of Sexual Behavior, jrg.35, nr.5, p.577-585

Het verslaafde brein.  Geraadpleegd op 8/02/2014    http://www.breininbeeld.org/actueel/blog/het-...

Hodge,L. (2010) .Onderzoek naar de perceptie en beleving van pornografisch beeldmateriaal op het internet bij jongvolwassenen. Eindverhandeling tot master in de Klinische
Psychologie Leslie Hodge VUBrussel

Laier, C. , Pawlikowski,M. ,Pekal,J.,Schulte,F.P.,Brand,M. (2013). Cybersex addiction: Experienced sexual arousal when watching pornography and not real-life sexual contacts makes the difference. Journal of Behavioral Addictions 2(2), pp. 100–107 (2013)

Meerkerk, G.-J., & Schoenmakers, T. M. (2013). Hoe harder hoe beter? Een onderzoek naar de relatie tussen het kijken naar online pornografie en het optreden van tolerantie- en sensitisatie-effecten. Rotterdam: IVO

Mick, T.M., Hollander,E. (2006). Impulsive-compulsive sexual behavior. CNS Spectr. 2006 Dec.,11(12):944-55.

Morgan, R. (1980). Theory and practice: Pornography and Rape. In Laura Lederer (Eds.). Take Back the Night: Women on Pornography (pp. 187-203). New York: William Morrow.

Muusses, L. (2013). Internet maakt meer kapot dan je lief is. Advalvas. Onafhankelijk magazine van de vrij universiteit. Nr.6 dec. 2013  Geraadpleegd op 16/12/2013 http://www.advalvas.vu.nl/sites/default/files/AV08.pdf

Philaretou, A. G., Mahfouz, A. Y., & Allen, K. R. (2005). Use of internet pornography and men’s well-being. International Journal of Men’s Health, 4, 149-169.

Pornoverslaving : wat is het en lijd jij er aan. Geraadpleegd op 09/02/2014 http://www.ivpp.nl/geluk/pornoverslaving-wat-is-het-en-lijd-jij-er-aan/

Raymond, N.C., Coleman E, Miner, M.H.. (2003).  Psychiatric comorbidity and compulsive/impulsive traits in compulsive sexual behavior. Compr Psychiatry. 2003 Sep-Oct;44(5):370-80.

Ross, M.W., Mansson,S.A., Daneback,K.(2012) Prevalence, Severity, and Correlates of Problematic Sexual Internet Use in Swedish Men and Women. Arch Sex Behav (2012) 41:459–466.

Slabbinck, W. (2007) Ontwikkeling van een psychobiosociale en gendergerichte kijk op mannelijke en vrouwelijke pornografie. Eindverhandeling seksuologie. Leuven. Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Geneeskunde.

 

Westerhoff, N. (2007 )Internetpornografie en seksverslaving. Seks in de 21ste eeuw.

Van Deelen,R.A.J., Rommers,M.K., Eerenberg,J.G. & Egberts,A.C.G. (2002). Hyperseksualiteit tijdens gebruik van Levodopa. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. 2 november 2002, 146 (44)

Van Rijsbergen, D., & Paardekooper, B. (2009). Seksualisering van moral panic naar kritische reflectie. Lief en Leed. Garant Antwerpen. 4, 40-51.

Van Rijsingen, H. (2008). Onzichtbare ontrouw. De invloed van porno en internetseks op partners, kinderen en gezinnen. Haarlem: Uitgeverij J.H. Gottmer.

Van Rijsingen,H. (2012). Seksverslaving is een onderschat probleem. Nederlands dagblad, 4 febr. 2012

Van Zessen, G.(2013). Seksverslaving. Begrijpen en veranderen.  Amsterdam : Uitgeverij SWP.


Van Zessen,G. (2012). Seksverslaving is goed te behandelen. Geraadpleegd op 09/02/2014 http://www.vanzessen.com


Veilig Online, tip vr ICT-gebruik op school. Geraadpleegd op 4 februari 2014 http://www.ond.vlaanderen.be/publicaties/eDocs/pdf/306.pdf

Vreemdgaan : het zit in je genen. Geraadpleegd 8/02/2014 http://www.scientias.nl/vreemdgaan-het-zit-in-de-genen/20880

 

Mogelijke hulpverlening en tips

Oplossing : gedrag onder controle krijgen

Een verslaving kan men overwinnen als men zelf daartoe gemotiveerd is. Als de verslaafde beseft en erkent dat hij te afhankelijk van internetporno is geworden moet men eerst trachten het gedrag zelf onder controle te krijgen.   Het helpt soms door zichzelf te verplichten het internetgebruik te beperken (bijvoorbeeld x aantal uur per dag).  Soms helpt het om radicaal het internetabonnement op te zeggen zodat men thuis niet meer zo makkelijk aan internet kan of door de partner of externen te vragen een tijdsbeperking op internetgebruik te zetten.

Het grootste probleem met een overmatig internetgebruik is dat men geen zelfbeheersing heeft. Er is een verlies aan bewuste controle zodat louter wilskracht niet voldoende is om te stoppen. De cyberseksverslaving zit voornamelijk in de minder bewuste lagen van de hersenen: het diepere zelf / onbewuste. Een computer aanzetten, porno bekijken en hierbij masturberen gaat meestal vanzelf en zonder veel bewuste sturing. Het is dus logisch dat dit dieper niveau van belang is om voorbij de seksverslaving te raken.  Er zijn ook apps en sites, zoals Leechblock (http://leechblock.nl.softonic.com) , die zorgen dat ongewenste sites geblokkeerd worden.  Maar de echte verslaafde zal toch op zoek gaan naar manieren om die internetbeperkingen te omzeilen. Maar elke belemmering tot pornosurfen helpt om de drang te verminderen. 

Alternatieve tijdsbestedingen

Het helpt door alternatieve tijdsbestedingen te zoeken die voor afleiding en soms ontlading zorgen. Sommigen vinden hulp door  een hobby of sportactiviteit buitenshuis op te nemen die een goed gevoel geeft en het denken aan porno willen kijken wegduwt uit de gedachten.
Zoals hoger vermeld hebben bijna alle internetpornoverslaafden  minstens één bijkomend probleem. Dit kan gaan van depressie en angst tot verslavingen aan andere dingen zoals alcohol, sigaret, cannabis of cocaïne.  Vele wetenschappers zien zelfs een cyberseksverslaving als een uiting van een depressie of dwangstoornis en menen dat dit eerst en vooral deze verslaving aangepakt moet worden.  Je moet dus niet de internetseksverslaving op zich aanpakken maar het verslavend gedrag als geheel. Alleen de seksverslaving -zonder het bredere geheel- behandelen geeft een grote kans op herval is hun advies. 
Is de afhankelijkheid daarom te sterk om de aandrang zelf te overwinnen, dan moet men professionele hulp in roepen. Die kan men vinden bij een hulpverlener die getraind is in behandeling van verslavingen of seksuologische problematieken. 

In Vlaanderen zijn er diensten zoals een CAW of CGG. In Nederland de RIAGG’s. Er zijn ook zelfstandige seksuologische geschoolde hulpverleners die hulp kunnen bieden. Vaak vindt men gemakkelijk de adressen via internet.   Er zijn ook zelfhulpgroepen die kunnen helpen (www.zelfhulp.be / www.sexaholicsanonymous.be)

Psychotherapeutische benadering

De psychotherapeutische behandeling bevat  vaak  een psychodynamische oriëntatie in combinatie met cognitief-behavioristische aspecten. Psychoanalytisch ligt de klemtoon vaak gelegd op de betekenis van het seksuele verlangen, de driftbevrediging, omgaan met tekort aan spanningsafvoer, het leren te aanvaarden van het realiteitsprincipe op de directe behoeftebevrediging en het analyseren van het (gekwetste) innerlijke zelfbeeld dat vaak gecompenseerd wordt met seks.
Daarnaast is het een betrachting om de cliënten een stabiele separatie en individuatie te laten bereiken zodat ze minder onzeker en afhankelijk in de wereld kunnen staan en beter kunnen omgaan met het verwerken van  seksuele prikkels. Vanuit cognitief-behavioristisch perspectief wordt er gewerkt naar inzichten dat het gedrag vaak een ongecontroleerde spiegeling is van wat zij in bepaalde media waarnemen of een foute conditionering illustreert in de zoektocht naar een goed gevoel waardoor ze afhankelijk geworden kunnen zijn van een zinloze oplossingsstrategie. Uiteindelijk is het in de behandeling bij ernstige verslavingsgevallen ook zinvol om te laten peilen naar psychiatrische comorbiditeit. (Baeten, 2010)

Stoornissen in impulscontrole, maar ook borderline persoonlijkheidsstoornissen afhankelijke stoornissen en obsessieve obsessieve-compulsieve aspecten stelt men meer dan eens vast.  Men mag ook niet blind zijn voor de diepe psychologische kwetsuren die internetseksverslaafden mogelijks kunnen hebben meegemaakt in hun kinder- en jeugdjaren in de relatie tussen hun ouders en hen. Ze vormen meer dan eens de dieperliggende psychologische basisreceptoren van de ziektesymptomen binnen internetseksverslaving. (Baeten, 2010)

Twaalfstappenprogramma

Vele hulporganisaties gebruiken het zogenaamde  twaalfstappenprogramma dat te vergelijken is met het bekende programma van de Anonieme Alcoholisten.
Er bestaan ook groepen met twaalfstappenprogramma's die speciaal op seksverslaafden zijn gericht. Voorbeelden van dergelijke groepen, die net als de Anonieme Alcoholisten regelmatige bijeenkomsten houden op diverse plaatsen in Nederland en Vlaanderen zijn de Anonieme Seksverslaafden (http://nl.wikipedia.org/wiki/Anonieme_Seksver...).  Deze groepen staan open voor mensen van alle gezindten met inbegrip van onkerkelijken en niet religieuze mensen; geloof in een god is geen vereiste. Deze groepen bieden seksverslaafden een gelegenheid met medeverslaafden over hun verslaving te spreken en aan hun herstel te werken aan de hand van het Twaalfstappenprogramma.

Bij een behandeling van seksverslaving start men met het onderzoeken van de ontstaansfactoren en werkt men samen met de  persoon aan het veranderen van de patronen die de klachten in stand houden. De onderliggende problematiek, de lichamelijke conditie en het sociale leven spelen bij de behandeling een belangrijke rol. Het psychische evenwicht wordt versterkt en een goede balans gezocht.

Enerzijds is het belangrijk een zicht te krijgen op de onderliggende problematiek. Meestal is het voor de betrokkenen niet onmiddellijk duidelijk waaraan het probleem precies gelinkt is, samen met een therapeut word getracht de puzzel stukje per stukje te leggen. Daarnaast is het van belang te werken rond het effectieve gedrag. Het streefdoel is een normaal seksueel leven. In een eerste fase van de behandeling is een periode van onthouding is vaak onvermijdelijk. Om echt te herstellen is het van cruciaal belang dat ook de de partner wordt betrokken in het proces. Bij een seksverslaving wordt de partner uitgenodigd deel te nemen aan therapeutische gesprekken. Voor sommige partners kan het zinvol zijn om steun te zoeken bij een andere therapeut, los van de sekstherapie. (Van Zessen, 2012)

Farmaceutische behandeling

Ofschoon er nog geen onderzoek is opgestart naar de resultaten van behandelingen, laat staan dat er reeds farmacologische dubbelblinde en placebogecontroleerde onderzoeksresultaten voldoende bekend zouden zijn, merkt Baeten (2010) op dat patiënten goede vorderingen maken in hun psychotherapie indien zij  tevens door een geneesheer behandeld worden met serotonineheropnameremmers (SSRI’s) waarbij men dus inspeelt op de biochemische aspecten van het verslavingsproces.
Onlinehulp bij seksverslaving/Seks Coach App
De website www.hulpbijseksverslaving.com biedt heel wat informatie rond cyberseksverslaving. Zo kan men o.a. een test doen om na te gaan of de persoon of de partner cyberseksverslaafd is en vindt men heel wat achtergrondsinformatie. De website verzorgt ook chatsessies met mensen die kampen met een seksverslaving of willen breken met internetseks (cyberseks).  Ook kan men via deze website contact leggen met anderen die worstelen met deze verslaving.
Seksuoloog Frederik Feys besteedt op zijn website veel aandacht aan internetpornoverslaving. Vaak schamen mensen zich over hun gedrag en durven ze niet naar een hulpverlener, is zijn vaststeling. Daarom ontwikkelde hij een Sex Coach App, die drempel tot hulp verlaagt.  Een anonieme test geeft een eerste idee of hulp welkom is.  Werken aan een oplossing kan overal waar een internetverbinding is: met een laptop,  tablet of elke smartphone.  De  App zet gebruikers aan de slag zodat ze kunnen veranderen door te ervaren. Het gebeurt op een plezierige, diepgaande manier via autosuggestie.  Meer info : http://sexcoachapp.com/

Seksuoloog-therapeut Frederik Feys noteerde volgende suggesties om met porno om te gaan.

  • Hoewel dit evident lijkt, houdt alles in perspectief. Vertroebel de lijn tussen werkelijkheid en verbeelding niet. De mensen in pornofilms zijn acteurs. Om deze modellen te ‘verbeteren’ halen producenten alles uit de kast : filmdirectors, stylistes met airbrushes en natuurlijk plastische chirurgie.
  • Praat met je partner over het gebruik van porno. Luister en respecteer de mening en de gevoelens van de andere. Krijg je het ongemakkelijk als je partner seksueel expliciet materiaal bekijkt, laat het hem/haar weten.
  • Je echte partner van vlees en bloed is altijd beter dan een beeld. Als je het daarmee niet eens bent, dan zit je met een serieus probleem. Herbekijk dan je seksleven, want veranderingen zijn nodig. Misschien is er een dieperliggend persoonlijk probleem of een relatieprobleem? Zoek in dat geval individuele therapie of relatietherapie.
  • Ben je man en gebruik vooral jij porno, denk dan ook aan de gevoelens van je partner. Ze kan zich genegeerd voelen, onbekwaam of tweede-keuze.
  • Als je minder vaak samen seks hebt in het voordeel van porno, stop dan best met porno en concentreer al je energie op de liefdesrelatie.
  • Voelen jullie je beiden goed bij de regelmaat waarmee gekeken wordt naar porno ? Porno kan nooit intimiteit vervangen. Dit kan enkel beleefd worden tussen twee partners.
  • Als porno kijken je bevalt maar de films of afbeeldingen die je op je netvlies krijgt niet, dan kan je fantasieën bespreken met je partner. Dit is voor koppels een van de beste manieren om leuke seks te beleven.
  • Schuldgevoelens leiden nergens toe, tenzij tot erger. Ga na wat je die gevoelens geeft en besteedt er aandacht aan. Misschien heb je een seksverslaving ?

 

 

Behandeling volgens Van Zessen

De seksverslaving  is volgens Van Zessen meestal snel verholpen: hij behandelde sinds 1985 zo'n 1500 cliënten met dit probleem en had daarvoor gemiddeld zes sessies nodig. Daarbij volgt hij zijn eigen, onorthodoxe methode, die hij 'het vat van zelfwaardering' noemt en die inmiddels ook door zestig andere seksuologen wordt toegepast. Kern is de overtuiging dat de seksverslaafde eerst en vooral meer zelfwaardering moet krijgen; zijn lege 'vat' moet worden gevuld. Als dat lukt, als hij meer tevreden raakt over zichzelf, heeft hij vanzelf minder behoefte aan porno of prostituees.

Wat moet zo'n man doen van de seksuoloog? Aardig zijn voor anderen of voor zichzelf: een leuk overhemd kopen, met z'n kinderen spelen, cake trakteren op kantoor. Daarna moet hij zichzelf een (denkbeeldig) schouderklopje geven: dat heb ik goed gedaan. Deze zo eenvoudig klinkende aanpak heeft volgens Van Zessen veel succes: al gauw voelen zijn verslaafde cliënten zich beter en neemt de behoefte aan treurige seks af.

Zijn relatietherapie ligt in het verlengde van deze individuele behandeling. Alle seksverslaafden en hun partners komen binnen met de waarom-vraag, met de behoefte hun levensloop door te akkeren en zijn persoonlijkheid te analyseren ("hij is een autist, net als zijn vader"). Maar op die waarom-vraag gaat Van Zessen in de behandelkamer nauwelijks in omdat er vaak toch geen bevredigend antwoord te geven valt. Daarvoor is seks te complex en zijn er te veel mogelijke invloeden aan te wijzen: de dood van een dierbare, stress op het werk, angst voor afwijzing, een tijdelijke verkilling tussen de geliefden of - een klassieker - de zwangerschap; van alles kan bijdragen aan de ontwikkeling van een seksverslaving.

Net als de individuele seksverslaafde moeten de twee partners - die onderling de nare rollen al verdeeld hebben: hij de dader, zij het slachtoffer - van Van Zessen gaan oefenen met 'klein attent gedrag'. Eerst moet hij leren zichzelf weer te waarderen. Is dat gelukt, dan kan hij zich op haar gaan richten en iets aardigs zeggen. (Trouw 03/10/2014)

Bronnen

http://coachpraktijk.be/

http://www.trouw.nl/

 

Meer informatie

Hieronder vindt u links/literatuurinfo/video-info naar websites met meer info over de beschreven thematiek. Onze excuses mochten bepaalde links niet meer werken of indien de aangeboden info niet meer juist is.  De webmaster van deze website is niet verantwoordelijk voor de inhoud die op de doorgelinkte pagina's wordt aangeboden. Wenst u correcties mee te delen kan dat via het contactformulier met duidelijke opgave van de suggestie.

Websites

Seksuoloog-therapeut Frederik Feys schreef heel wat info over seksverslaving en ontwikkelde een eigen app die je helpt om de pornoverslaving via autosuggestie onder controle te krijgen.   Pornoverslaving klik hier.      Pornoverslaving : hier vind je een app die je helpt om om te gaan met de pornoverslaving. Het gaat om een online 5 stappen zelfhulp programma.

Literatuur

​Porno en effecten voor jongeren . Lees hier verder

Een psychobiosociale en gendergerichte kijk op mannelijke en vrouwelijke pornografie. Wim Slabbinck  Katholieke Universiteit Leuven, 2007. Lees hier de integrale tekst.

Internetporno: tussen vermaak en verslaving : kan het overmatig kijken naar internetporno als verslaving worden gedefinieerd? L Zilmer Lees hier de scriptie

The Ultimate Guide to Overcoming Internet Porn Addiction: This guide aims to build awareness of Internet Porn addiction whilst giving people tangible strategies for defeating Internet porn addiction.

 

Filmpjes/Video's

Geloof, Seks & (Wan)hoop: Aflevering 4: Ziek van Seks | IKON, 8 dec 2008

Het aanbod van pornografie groeit onvoorstelbaar hard, de toegankelijkheid is groter dan ooit en porno wordt voortdurend extremer. Toch houdt de ethische gezondheidscommissie onderzoek naar het seksuele zelfbeeld van jongeren tegen. Dit zegt hoofddocent psychologie aan de universiteit van Utrecht Liesbeth Woertman in deze aflevering van Geloof, Seks & (Wan)hoop 2.  Woertman: "Dat is precies die dubbelheid van seksualiteit. Aan de ene kant ligt het op straat en aan de andere kant mag je het er niet over hebben."

Liesbeth Woertman wil onderzoek doen naar jongeren onder de 16: "Ik zou hen op drie verschillende momenten in de tijd willen spreken om te kijken hoe hun seksuele zelfbeeld zich ontwikkelt." Woertman wil vragen stellen als 'hoe vaak masturbeer je' en 'kijk je naar porno'. Hiervoor krijgt zij geen toestemming. Tegelijkertijd stapelen de problemen rond pornografie en jongeren zich op. Sinds de komst van internet is het porno-aanbod onvoorstelbaar groot. In het programma vertelt een moeder hoe haar 13-jarige dochter door een jongen van 16 is misbruikt, nadat hij haar via msn had verleid om met hem af te spreken in het park, waar zij hem oraal bevredigde. Moeder:"Wat zij dus niet wist is dat hij dat achter haar rug om met zijn mobieltje heeft gefilmd en op internet heeft gezet. Dat hoorden wij later van de politie."

De zedenpolitie signaleert dagelijks extremer pornografisch geweld: "In de beginjaren ging het bij kinderporno vaak om kinderen tussen de 10 en 15, nu worden zelfs baby's misbruikt. Dan heb je het over kinderen van drie tot acht maanden waar 'all the way' alles mee gebeurt. Dat kun je je niet voorstellen, maar het is nu aan de orde van de dag", zegt Yet van Mastrigt, teamchef van de zedenpolitie Hollands Midden. Bij de Driehoek, een christelijk centrum voor hulpverlening in Amersfoort, herkennen ze het beeld dat steeds jongere kinderen bij porno worden betrokken. Het is een gevolg van de toenemende pornoverslaving.

Systeemtherapeut Ferdinand Bijzet vertelt aan programmamaker Ingeborg Beugel: "Meestal begint het onschuldig met het kijken naar porno, maar dat is al gauw niet interessant genoeg meer. Dan zie je mannen op zoek gaan naar meiden van 16, 17. Maar als je dát dan gehad hebt, moet je weer iets extremers en dan komen ze uit bij nog jonger." Volgens De Driehoek is bij 5,4% van de mannen en 1,6% van de vrouwen in Nederland sprake van seksverslaving. De hulporganisatie constateert bovendien dat kinderen op steeds jongere leeftijd naar porno kijken.

Bekijk hier de uitzending.

Bijzondere relaties (derde aflevering gaat over seksverslaving)

Pornografie- Seksverslaving 1 (eerder regilieus)

Pornografie -Seksverslaving 2 (eerder regilieus)

Pornografie-Seksverslaving 3 (eerder regilieus)

Pornografie-Seksverslaving 4 (eerder regilieus)

 

 

 

 

 

Zoek hulpverlener

Klik hieronder op de seksuologische problematiek om alle seksuologen/seksuologische hulpverleners te vinden die rond deze thematiek werken. Vindt u niets bij deze term, dan is in deze database (nog) geen hulpverlener aanwezig die specifiek rond deze problematiek werkt.

Wenst u een hulpverlener in uw nabijheid te vinden, kies dan 'zoeken op specialisatie problematiek' en kies 'kaart' of 'lijst' uit het menu aan de rechterkant.


logo creative commonsDisclaimer en copyrights klik hier  © De copyrights van de hier weergegeven tekst rusten bij de oorspronkelijke auteur(s). Geen overname tenzij met toestemming van de oorspronkelijke auteur(s). De informatie/foto's werden soms (letterlijk) ontleend aan andere internet/literatuurbronnen of zijn aangepast naar andere internet/literatuurbronnen. Onderaan de informatie vindt u telkens zoveel mogelijk de originele bronnen voorzover ons bekend. Er is geen enkel commercieel, doch louter een informatief en educatief opzet. De seksuologische hulpverleners op deze site zijn hier gratis geplaatst en betalen hiervoor geen vergoeding. Enkel professioneel afgestudeerde seksuologen en seksuologische hulpverleners kunnen opgenomen worden in de databank.  Inden er auteursrechterlijke schendingen zijn, zijn die onvrijwillig door onbekendheid/onwetendheid en niet met opzet gebeurd. Mocht u het ongepast vinden dat uw eigen informatie/foto's op deze website worden vermeld of is er geen correcte bronvermelding naar uw informatie, contacteer dan gerardgielen@telenet.be  met opgave van de betrokken schending van copyrights. De info zal dan zo snel mogelijk aangepast en/of verwijderd worden.

Kennis is er om te delen, niet om te bezitten.